Mantelzorg & GGZ

Mantelzorgers die zorgen voor iemand met psychische problemen zorgen gemiddeld 20 uur per week en de zorg duurt veelal langer dan vijf jaar. Het is een grote emotionele belasting en kan leiden tot lichamelijke klachten bij de mantelzorger zoals hoofdpijn, slapeloosheid en gespannenheid. Vaak is de zorg complex en zijn er rustige periodes afgewisseld met acute terugvallen waar direct actie en zorg nodig is. Dit grillige verloop zorgt ervoor dat in de ene periode jij juist nodig bent en in de andere periode jouw hulp wordt afgestoten. Dit vraagt veel van jou als mantelzorger. Beperkingen zijn vaak niet zichtbaar voor de buitenwereld en daarbij speelt ontkenning vaak een grote rol. Hierdoor is het delen van de zorg niet makkelijk.

De professionele (betaalde) zorg voor iemand met psychische problemen wordt ook wel geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) genoemd. Psychische problemen van degene waar de mantelzorger voor zorgt komen veelal door een psychische stoornis of door onverwerkte trauma’s in de jeugd. De psychische stoornissen zijn gegroepeerd in persoonlijke en psychotische stoornissen, die mensen bij de geboorte hebben en in een later stadium gediagnosticeerd krijgen.

Het hele gezin is betrokken bij de mantelzorg voor iemand met psychische problemen. De rol van de familie is belangrijk en sinds december 2016 is goed familiebeleid, mét structurele ondersteuning van familie en naasten, verplicht om in kaart te brengen bij de GGZ.

Behoeften

• lotgenotencontact in een vertrouwde omgeving
• voorlichting mbt kennis van psychische ziektebeelden
• handvaten mbt vaardigheden in het omgaan met ziektebeelden
• behoefte aan een luisterend oor
• overzicht mbt respijtmogelijkheden en de weg wijzen: meer behoefte aan goede opvang thuis dan elders
• inzicht in gezinsdynamiek en rollen in het gezin rondom de zorgvrager
• aandacht voor de mantelzorgers zelf en ook de jonge mantelzorgers
• emotionele steun
• hulp bij regelzaken

Aanbod MVT

MVT Arnhem heeft jou als mantelzorger die zorgt voor met iemand met een psychische kwetsbaarheid het volgende te bieden:

• Bijeenkomsten met aandacht voor mantelzorgers die omgaan met iemand met een psychische kwetsbaarheid. Tijdens deze bijeenkomsten is op een veilige manier ruimte voor ontmoeting met lotgenoten en voorlichting
• De mantelzorg café’s met thema’s voor mantelzorgers die zorgen voor iemand met een psychische kwetsbaarheid.
• Mantelzorg café Pubers met ad(h)d / autisme
  Voor mantelzorgouders met een kind in de puber leeftijd met ad(h)d / autisme. Deze interactieve training gaat over omgaan met pubers met ad(h)d en autisme. Deze training is ontwikkeld in samenwerking met Krekel autisme coaching. De onderwerpen tijdens deze training zijn:
  • (H)erkenning: wat zegt je kind verbaal en non-verbaal!
  • Welke signalen vertellen wat: ADHD/ASS/ADD of gewoon moe!
  • Praktische handvatten m.b.t. de behoefte van je kind!
  • Eigen grenzen vs de grenzen van je kind! Denk hierbij aan scholing/ voeding/ sporten etc.
• Mantelzorg café Gezinsdynamiek
  Voor mantelzorgers die zorgen voor iemand met een psychische kwetsbaarheid in het gezin. Bij deze bijeenkomst is SWOA uitgenodigt als gastspreker. Swoa heeft ervaring met het in kaart brengen van de familiedynamiek rondom de zorgvrager. In deze workshop wordt jij geholpen om de rollen binnen het gezin in kaart te brengen. Je krijgt inzicht in de dynamiek en de taakverdeling die er is in het gezin. Er wordt aandacht besteed aan tijd voor jezelf als mantelzorger en ook aan quality time voor de jonge mantelzorgers binnen het gezin.
• Cursus Familiezorg
  Jaarlijks organiseren wij samen met pro persona connect de training ‘Psychische problemen in de familie’. Een training waarin je als mantelzorger meer leert over de achtergrond van de psychische problemen en je leert manieren om hier mee om te gaan. In de cursus komen thema’s aan de orde zoals psychische problemen in gezin en relatie, de balans tussen draaglast en draagkracht, de invloed van denken op ons gedrag, grenzen stellen en zorgen voor jezelf. In ons activiteiten overzicht vind u meer informatie en de data dit jaar: https://www.mvtarnhem.nl/activiteitenkalender

Voor data en inschrijven kijk op onze activiteitenkalender.

Daarnaast kun je terecht bij:

• Pro persona connect
  Biedt voorlichting, cursussen voor mantelzorgers die zorgen voor iemand met psychische, psychosociale en/of verslavingsproblemen: Kijk ook op de activiteitenkalender voor het programma www.propersonaconnect.nl
• POM gesprek
  Preventieve ondersteuning Mantelzorgers (POM) is er voor mantelzorgers die zorgen voor iemand met een psychische kwetsbaarheid. Dit is een eenmalig gesprek voor mantelzorgers ter voorkoming van overbelasting. Voor meer informatie of aanmelden kunt u mailen naar preventie@propersona.nl

Of kun je gebruik maken van:

• Bordje vol: jouw mantelzorgtaken op een rij
  ‘Bordje Vol’ is een spel waarmee jij als mantelzorger inzicht & grip kan krijgen op jouw situatie. Welke taken geven energie geven en waar zitten de energielekken? Wie uit de familie- & vriendenkring ondersteunt jou hier al bij of zou nog meer kunnen helpen bij de taken die jou veel energie kosten. Welke voorzieningen in de stad zijn er en kunnen jouw mantelzorg taken verlichten? Door het spel te spelen kun je jouw mantelzorgtaken beter, langer en plezieriger doen. Het spel speel je met een goed opgeleide vrijwilliger van MVT die jou in 2 bijeenkomsten begeleid door het spel heen. Uiteraard mag je het spel houden. Aanmelden kan via info@mvtarnhem.nl
• Belmaatje
  Als mantelzorger komt er veel op je af. Er zijn ongetwijfeld zaken die je niet weet of ingewikkeld vindt en waarmee je diegene die je verzorgt, niet wilt belasten. Iemand anders om advies vragen of een gesprek aangaan om even je hart luchten, is heel prettig en geeft ruimte. De belmaatjes van MVT Arnhem staan graag voor je klaar. Het is fijn om regelmatig of af en toe, wat jij wilt, gebeld te worden door iemand die naar je luistert en ondersteunt. Het belmaatje belt regelmatig en is steeds dezelfde persoon, waardoor het vertrouwd voelt en je maar één keer je verhaal hoeft te vertellen.
• Mantelzorgpauze
  Wist je dat je ook pauze kunt nemen door 1x per week een vrijwilliger te vragen om met degene waar jij voor zorgt iets leuks te gaan doen of dat iemand komt oppassen? Maar er zijn meer manieren om pauze te nemen. Door bijvoorbeeld dagbesteding met medewerkers die de taal spreken en de cultuur kennen van degene waar je voor zorgt of een weekend logeerhuis gericht op cultuur waar degene waar je voor zorgt gaat logeren. Kijk maar eens voor de mogelijkheden op www.mantelzorgpauze.nl

Tips & links

Wil je meer weten over ziektebeelden en GGZ kijk dan eens op de site van geestelijke gezondheidszorg of in het ABC van Mind.

De volgende organisaties en professionals kunnen je ondersteunen:

• Huisarts
  Het is belangrijk om jouw situatie te bespreken met uw huisarts en indien nodig zelf ook psychische hulp en begeleiding te vragen via de huisarts. Hierdoor houdt je het zorgen beter vol. Ook de praktijkondersteuner kan ingezet worden zodat jij met hen kunt praten. Soms verwijst een huisarts door naar een psycholoog.
• Wijkteam Arnhem
• Wijkcoaches geven steun en advies bij vragen over zorg, opvoeden, opgroeien en inkomen en zijn er voor iedereen, van jong tot oud. Wil je een afspraak? Bel dan met 088-2260000 of kijk op de site.
• Mee Gelderse poort
  MEE Gelderse Poort staat voor een samenleving waarin mensen met en zonder beperking elkaar steunen. En waar zorg voorhanden is, als die nodig is. Mee Gelderse Poort is er voor mensen met een beperking of psychosociale problemen. Ook zijn ze er voor de mensen om hen heen. Ze organiseren speciaal voor partners bijeenkomsten.
• GGNet
  GGNet is een Gelderse organisatie voor geestelijke gezondheidszorg en biedt patiënten alle soorten psychische hulp van preventieve cursussen tot langere therapie vormen: Hiervoor heb je een verwijzing van de huisarts nodig.
• GGZ Centraal
  GGZ centraal is een organisatie voor geestelijke gezondheidszorg in o.a. Gelderland voor het behandelen, begeleiden en ondersteunen van mensen met psychische problemen zodat ze de regie over hun leven kunnen houden.
• RIBW Arnhem en Veluwevallei
  RIBW is een instelling voor begeleiding bij wonen, dagbesteding en werk voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening:
• Pro persona Arnhem
  Op de site van Pro persona vind je informatie over geestelijke gezondheidszorg aan jeugdigen, volwassenen en ouderen met psychische en psychiatrische problemen.
• Drankjewel
  Drankjewel is een informatieve website voor jongeren en volwassenen met ouders/partners met een alcoholprobleem.
• Kopopouders
  Deze organisatie biedt online opvoedingsondersteuning voor ouders met stress, psychische en/of verslavingsproblemen.
• Brainkids
  Een site met informatie voor jongeren die zelf niet-aangeboren hersenletsel hebben of iemand kennen met niet-aangeboren hersenletsel.

Netwerken van lotgenoten

• Ruimte voor anders zijn
  Landelijke en interkerkelijk netwerk dat activiteiten ontplooit en informatie verschaft rond kerk en psychiatrie. In Gelderland zijn meerdere werkgroepen actief.
• Mama Vita
  Stichting Mama Vita is opgericht in 2010, is een netwerk voor moeders van kinderen met autisme. Van een klein initiatief is de organisatie uitgegroeid tot een landelijk werkende stichting met ca. 300 aangesloten moeders (vriendinnen) en activiteiten in 19 regio’s. Mama Vita brengt moeders bij elkaar en biedt hun ondersteuning, verbinding en netwerken. Tevens stimuleert Mama Vita de inzet van ervaringsdeskundigheid. Door de activiteiten en programma’s van Mama Vita groeien de moeders door naar actieve moeders die hun leven weer (beter) kunnen invullen en op deze wijze weer mee kunnen doen aan de maatschappij.
• Nederlandse vereniging voor autisme (NVA)
  De NVA is een landelijke vereniging. Bij hen op de website is ook heel veel nieuws te vinden. Hier kun je ook de autipas aanvragen. Er is ook een website voor Gelderland.
• AIC
  Het AIC organiseert in samenwerking met de Onderwijs Specialisten en MEE 4x per jaar een thema avond. Dit wordt gesubsidieerd door de gemeente Arnhem. Themavonden worden via ZOOM thuis online gehouden. Aanmelden kan bij aic.gp.arnhem@gmail.com.
• Oudernetwerk in Arnhem MCDD.
  In Arnhem organiseren zij bijeenkomsten om een netwerk van ouders te creëren, die elkaar kunnen steunen en verder helpen. De avonden worden georganiseerd door een getrainde ouder die zelf ervaring heeft met MCDD in het gezin. De netwerken gaan uit van de stichting Onbegrijpelijk Brein. Of mail de contactpesoon van Arnhem: mariska@onbegrijpelijkbrein.nl
• ADHD netwerk
  Website met veel informatie over ADHD, speciaal voor ouders.
• Impuls
  Site voor mensen met adhd, add, dyslectie en dyscalculie.
• Oudervereniging Balans
  Deze vereniging versterkt de positie van ouders van kinderen en jongeren met ontwikkelingsproblemen bij leren en/of gedrag. Dit doet Balans door belangenbehartiging en uitwisseling van kennis en ervaringen tussen ouders, onderwijs, zorg, wetenschap en politiek. Balans is een belangenorganisatie voor ouders met kinderen met adhd en add.
  Ze bieden: BalansMagazine, een professioneel tijdschrift met gerichte informatie over ontwikkeling en uitdagingen voor kinderen; BalansKIDS, een eigen blad voor en door kinderen met leer- en gedragsproblemen; Informatie op de website, nieuwsbrieven, social media, webinars, lezingen, workshops en lotgenotencontact in alle regio’s
• Ypsilon
  Vereniging van familieleden en betrokkenen van mensen met schizofrenie of een psychose. Ondersteunt bij het verwerken van en omgaan met de ziek(t)e. Daarnaast is zij de partij in de zorg voor de patiënt, indien deze zelf niet voldoende voor zijn eigen belangen op kan komen. Ook interessant is de triadekaart Dit is een kaart om met elkaar in gesprek te gaan rondom de zorg voor jouw naaste.
• Labyrint in perspectief
  Website van stichting die familie en naasten van mensen met psychische problemen ondersteunt, met of zonder diagnose.
• Iriszorg
  Trainingen voor mantelzorgers die zorgen voor iemand met een verslaving. Voor uitgebreid advies en om te praten met andere lotgenoten (o.a. de Craft training) Of voor ouders die zich zorgen maken omdat hun puber aan het experimenteren is met drank en drugs.
• Bijzonder in Arnhem
  Een wegwijzer, voor en door ouders met een bijzonder kind. Met informatie op het gebied van zorg, (financiële) regelingen, onderwijs en meedoen in de samenleving.
• Ggz routeplanner
  Een site met informatie voor cliënten en betrokkenen vanuit cliënten perspectief.
• Familievertrouwenspersoon
  Geeft adviezen, verwijzingen, informatie en dergelijke voor familie en naastbetrokkenen van mensen met psychische problemen en/of verslaving die cliënt zijn van GGZ. Als degene waar u voor zorgt gebruik maakt van de professionele GGZ dan heeft hij/zij recht op een onafhankelijk persoon die de belangen behartigt. Dit is een vertrouwenspersoon. Contactgegevens: Jan Gerard Ahout 0900-3332222 of jg.ahout@familievertrouwenspersonen.nl
• RIBW alliantie
  Site met actuele informatie over beschermd wonen in Nederland en over de organisaties die het uitvoeren.